Temin’s les uit de Grote Depressie

Ik ben een prachtig boekje aan het lezen van Peter Temin, Lessons from the Great Depression, MIT-Press, 1989.  Een voor economen ongebruikelijk goed geschreven werk. Maar Temin is wel een ‘economist’s economist’: geen makkelijke kost voor buitenstaanders.

Fascinerend in zijn betoog is dat politici in de jaren 30 vastgeroest zaten in het idee van de gouden standaard. Zelfs toen landen noodgedwongen de gouden standaard moesten loslaten, wilden de meesten zo snel mogelijk weer terug. Dat verklaarde volgens Temin dat landen allerlei beleid voerden waarvan we nu weten dat het niet werkt:

“Even more important than market interactions was the mutual support that the international financial community gave to the gold standard. A small group of bankers and ministers traveled around Europe and to America in the early 1930s, assuring each other of the vitality of their mission to save the gold standard. They recommended deflation, contraction, tightening up, in response to every problem. They confirmed each other’s belief in the probity of their actions. They made it doubly hard for every leader to break out of the mold. (pp. 84-85, mijn cursivering)”

Vervang in bovenstaande citaat de gouden standaard door de euro. Het gaat dan niet meer over 1930 maar over 2012. En ook nu zien we weer vergelijkbare ideeën: bij ieder probleem wordt geroepen dat alle landen zo snel mogelijk hun begroting op orde moeten brengen.